Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Karadeniz’in su sıcaklığına ait açıklamalarda bulundu. Karadeniz’de kâfi karın düşmemesi ve sıcaklığın mevsim normallerinin üzerine çıkması ile deniz hayatı olumsuz etkilendi ve balık avı ölçüsü azaldı.
DHA’nın aktardığı bilgilere nazaran, dünyanın en büyük hidrojen sülfür rezervine sahip Karadeniz’de, ılık geçen kış ayları nedeniyle hayati kıymet taşıyan orta katman da fonksiyonunu yitirdi.
‘KARADENİZ MEVTE GİDİYOR’
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, global iklim değişikliğinin Karadeniz’i mevte sürüklemeye başladığını belirterek şöyle konuştu:
“Avrupa Birliği Bilim Akademisi 1995 ile 2015 yılları ortasında Karadeniz’de çok geniş bilimsel çalışmalar yaptı. 2019’da bu çalışmaların sonucu yayınlandı. Görülen o ki; Karadeniz, hakikaten süratli bir halde vefata gidiyor. 2019 yılından sonra olaylar nasıl gelişti derseniz; birkaç gün evvel Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin açıklaması, hakikaten korku vericiydi. ‘Karadeniz, süratli bir formda vefata gidiyor’ denildi. Karadeniz’in kendine mahsus bir yapısı var. Karadeniz 3 katmandan oluşuyor; üst, orta ve alt katman. Üst katman 50 metreye kadar olan, oksijeni bol, canlıların yaşadığı, balıkların yaşadığı bir ortam. Onun altında bir soğuk orta katman var. 8 derece sıcaklığı olan bir orta katman. Orta katmanın altında, en tabanda ise zehirli gazların karar sürdüğü canlıların yaşamadığı bir ortam var.”
Prof. Osman Bektaş ‘ALARM VERİLDİ’
150-200 metre derinliğin altındaki sularda oksijen olmadığını, taban sularının hidrojen sülfür yüklü olduğunu kaydeden Prof. Dr. Bektaş şöyle devam etti:
“Ara katman burada hayati bir rol oynuyor. Üstteki canlıların ömür ortamı için orta katmanının vazifesi şu; üstteki katmanı daima olarak soğutuyor. Bir klima misyonu yapıyor. Güneş ışınları ile ısınan üst katman, alttaki soğuk orta katman vasıtasıyla soğutulduğu için üstteki katman daima oksijen bakımından güçlü ve sirkülasyonu var. Canlı hayatı devam ediyor. Lakin 1960’lı yıllardan sonra global iklim değişikliğine bağlı olarak bu orta katman giderek özelliğini kaybetmeye başlıyor. Zira Avrupa’dan gelen kar suları orta katmanı besleniyor. Lakin kuzeyden gelen soğuk suların azalması ile bu orta katman giderek zayıflamaya, incelmeye, üstte de klima tesirini göstermemeye başladı. 2019’daki memleketler arası yayınlanan makalede bir alarm verildi.”
‘MAALESEF DURDURULAMAZ’
Karadeniz’in akıbetinin bilinmeyen olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Bektaş, şöyle konuştu: “En alttaki zehirli gazlarca güçlü alt katman üste gerçek karışacağından üstteki hayatı tehdit edecek. Münasebetiyle bir bakıma Karadeniz’in akıbeti meçhule hakikat gidiyor. Pekala, bu durdurulabilir mi? Maalesef durdurulamaz. Global iklim değişimine bağlı olarak Karadeniz son 50 yılda daima olarak ısınmaya başlıyor. Zira alttaki soğuk katmanı artık vazifesini yapamıyor. Üstteki katman daima ıslanınca bu sefer buharlaşma başlıyor ve buharlaşmanın tesiri ile karada sel ve heyelanları görüyoruz.”
‘KÜRESEL ISINMA BALIKÇILIĞI OLUMSUZ ETKİLİYOR’
Karadeniz’de her geçen yıl balık ölçüsünün azaldığını gözlemlediğini söyleyen balıkçı Suat Paşalı da meseleye dikkat çekti: “Küresel ısınmadan ötürü kar suları deniz ile buluşmuyor. Buluşmadığından deniz suyu soğumuyor. Deniz suyu soğumayınca da balık olmuyor. Şu anda küçük balıklar var. Balıklar havyarlarını döküyor lakin anaç balık yok. Global ısınma balıkçılığı olumsuz etkiliyor. Evvelce daha az ağ serilir daha fazla balık tutulurdu. Fakat artık denize 2-3 kilometre ağ atılıyor lakin balık yok. Balık azaldı, çeşitleri azaldı. Balıkçıların birçok bırakma noktasına geldi. 10 seneye kalmaz balıkçıların hepsi bırakıp, turizm yapmaya başlar.”
‘BALIKÇILIK ARTIK BİTME NOKTASINA GELDİ’
Trabzon Merkez Su Ürünleri Kooperatif Başkanı Mehmet Candeğer ise “Son vakitlerde bilim insanlarının söylediği üzere global ısınma, balıkçılığı olumsuz etkiliyor. Bunun yanında kirlilik, çok avcılık, teknolojinin gelişmesi ile büyüyen avcılığın verdiği ziyanlar da var. Balık avlanma vakitleri global ısınmaya bağlı olarak değişti. Yavrulama vakitleri değişiyor, aileden balıkçıyım. Dedelerimizin anlatmasına nazaran; evvelce burada orkinoslar, çeşit çeşit istavrit cinsleri, daha iri mezgitler varmış. Artık bu türlü şeyleri göremiyoruz. Yalnızca anılarda kalmış. Balıkçılık artık bitme noktasına geldi” dedi. (HABER MERKEZİ)